Wat te zien in Sigüenza: het kasteel waar de ziel van een koningin nog steeds ronddwaalt en andere middeleeuwse hoekjes

De statige stad Sigüenza , gelegen in de provincie Guadalajara , in de regio Serranía, heeft niet alleen een ongeëvenaarde schoonheid en historisch erfgoed, maar ook een bijzondere energie, gehuld in een middeleeuwse sfeer. Een stad die duizenden jaren oud is, met verleidelijke straten en betoverende stenen. Om deze reden staat de stad op de tweede plaats in de lijst van populairste bestemmingen in Castilië-La Mancha.

Al sinds de prehistorie was het een nederzetting voor mensen. Het waren de Keltiberiërs die een fort bouwden op de top van de heilige berg Sierra Mitra, de oorsprong van de huidige stad, die door Plinius de Oudere in de 1e eeuw v.Chr. Segontia (wat 'zij die de vallei verlicht' betekent) wordt genoemd. Veroverd door de Romeinen, door de legioenen van het consulaat, werd het de as van de weg die Mérida met Zaragoza verbond, een belangrijke doorgang tussen de valleien van Jalón en Henares.

Drie eeuwen lang was het een belangrijk handels- en militair centrum, en tevens een toegangspoort tot de verspreiding van het christendom. Vanaf de 4e eeuw was het een bisschopszetel. Na de islamitische invasie werd het in de 5e eeuw veroverd door de Goten, die het eerste kasteel bouwden op het oude fort en een christelijke basiliek op het Romeinse nymphaeum. In de 8e eeuw werd het een medina en het kasteel een citadel, totdat het in de 13e eeuw een middeleeuwse betekenis kreeg.

Na de herovering door bisschop Bernardus van Agen — een Aquitaanse monnik behorend tot het Aragonese koninkrijk en onder bevel van de Tempelier Alfonso I de Strijder — werd het een verdedigingsbastion dat de grens sloot tegen de islam, en bleef het de zetel van bisschoppen. Bisschoppen die geestelijken in de kerk waren, heren in de stad en soldaten op het slagveld. En onder hen vielen er twee op: kardinaal Fonseca , in de 14e eeuw, verwant aan de koningen van Portugal, een tijdgenoot van de ketter Papa Luna, die hij tot het uiterste verdedigde; en kardinaal Mendoza , de kardinaal van Spanje, die het kasteel omvormde tot het bisschoppelijk paleis en de Universiteit van Sigüenza van de Heerlijkheid van Sigüenza stichtte. Een kerkelijke heerlijkheid die eindigde in de 18e eeuw toen bisschop Juan Díaz er afstand van deed ten gunste van de kroon. Een geschiedenis van bisschoppen, koningen, koninginnen, ridders, edelen en burgers die de reiziger op twee belangrijke locaties ontdekt: het Bisschoppenkasteel en de Kathedraal van Santa María.

Het kasteel van Sigüenza domineert de stad op het hoogste punt en is nu een nationale parador . Het werd gebouwd op het oude kasteel, later een Romeinse vesting, later een islamitische vesting en ten slotte een christelijke vesting. Vanaf de 12e eeuw was het de residentie van de bisschoppen, het bisschoppelijk paleis, tot in de 19e eeuw.

Elk van de stenen monumenten is een stille getuige van het verleden. Bezoekers ontdekken dit wanneer ze via de Puerta de Girán de Cisneros naar binnen gaan en door de verdedigingstorens, het paradeterrein, de hallen of de ondergrondse gangen en kamers lopen die ooit als kerkers fungeerden.

Een kasteel doordrenkt van legendes en spoken, dat van Blanca de Borbón , nicht van Karel V van Frankrijk en echtgenote van koning Pedro I de Wrede . Volgens de legende werd Doña Blanca verlaten door haar echtgenoot, die vertrok met zijn geliefde María Padilla, wat een enorm schandaal aan het hof veroorzaakte. De koningin-moeder, Don Pedro's moeder; haar tante, de koningin van Aragon, Don Alfonso de Alburquerque, en vele Castiliaanse edelen, bisschoppen en de kardinaal-gezant van paus Innocentius III, verzamelden zich in Tordesillas met talloze legers en dwongen de koning te beloven dat hij bij zijn vrouw, Doña Blanca, zou wonen, die hij in Toledo had gevangengezet.

In het nauw gedreven, beloofde hij dit te doen in het stadje Toro, maar eenmaal vrij besloot hij wraak te nemen op iedereen en sloot Doña Blanca op in dit kasteel. Hij verloor uiteindelijk zijn leven door een kruisboogschot, waarvan velen geloven dat het in opdracht van Pedro I de Wrede was. Veel gasten en arbeiders beweren voetstappen en stemmen te horen waar niemand aanwezig is, en meer specifiek in de Toren van Doña Blanca, waar de koningin gevangen zat en wiens ziel eeuwig lijkt te dwalen, op zoek naar gerechtigheid.

In het centrum van de stad staat de majestueuze en statige, sobere en imposante kathedraal van Santa María . Deze kathedraal, bekend als de Fortis Seguntina, was oorspronkelijk romaans en later uitgebreid in gotische stijl. De kathedraal werd gebouwd tussen de 12e en 15e eeuw door de bisschoppen Bernardo de Agen, Cerebungo en kardinaal Mendoza.

Buiten ontdekken we een ondergrondse middeleeuwse begraafplaats met tientallen antropomorfe graven, waarvan sommige met platen met Tempelierskruisen. De voorgevel, genaamd de Pardons (De los Perdones), wordt geflankeerd door twee grote torens – veertig meter hoog, die de kathedraal tot een tempelfort hebben gemaakt door met de muur te zijn verbonden – en daartussen het romaanse roosvenster uit de 12e eeuw. Binnen, met een Latijns kruis als plattegrond, drie beuken, enorme pilaren, dwars- en boogbogen, puntige gewelven, een koepel, een transept en een koor met een grote apsis, zijn de afmetingen overweldigend: tachtig meter lang, dertig meter breed en dertig meter hoog.

Hoogtepunten en must-sees zijn onder andere kapellen zoals de oudste, de Annunciatiekapel, de San Marcoskapel, de Relikwieënkapel en de Santa Líbridakapel, de beschermheilige van de stad. Ook de gotische kloostergang en de sacristie, bekend als de Sacristie van de Hoofden, zijn de moeite waard. Deze bevat meer dan 300 gebeeldhouwde gezichten uit verschillende tijdperken: van bisschoppen tot koningen, edelen en boeren.

In de Kapel van de Esdoorns bevindt zich een van de grootste kunstschatten van ons land, een schat die de tempel en de stad internationale bekendheid heeft gegeven: een raadsel gehouwen in albast: de Doncel .

Zijn naam was Martín Vázquez de Arce en hij was page van de hertog van Infantado onder het katholieke koningshuis. Hij volgde zijn opleiding in Salamanca, was al op jonge leeftijd een krijger en zijn leven werd gekenmerkt door diverse liefdesaffaires, met name zijn romance met de dochter van de inquisiteur, met wie hij verboden boeken leerde lezen en met wie hij een dochter kreeg, Ana.

Op 25-jarige leeftijd sneuvelde hij in de strijd aan de zijde van de katholieke vorsten in de Vega de Granada. Volgens de overlevering en de door Unamuno gepopulariseerde legende werd zijn lichaam teruggevonden door zijn vader, die zijn laatste wens uitsprak: een mausoleum in de kathedraal van Sigüenza . Een gotisch beeldhouwwerk dat overweldigend en ontroerend is, uniek omdat het de canons van zijn tijd doorbreekt. Het is de eerste keer dat een grafbeeld niet liggend maar liggend verschijnt, met een nieuw element: een boek. Naast zijn schoonheid getuigt het van een verandering in de maatschappelijke mentaliteit en kijk op de dood. Het is sereniteit in het aangezicht van de dood.

De maker ervan blijft een mysterie. Sommigen geloven dat het werk is van de Toledo-kunstenaar Sebastián Almonacid; anderen van een onbekende Italiaanse meester. Hoe dan ook, er is niets bekend over de kunstenaar die de Doncel, Commandeur in de Orde van Santiago, in albast heeft vereeuwigd.

Het Bisschoppelijk Kasteel – en de legende van Blanca de Borbón – en de Kathedraal van Santa María – en de Kapel van de Doncel – zijn twee belangrijke plekken waar de geschiedenis van de stad geconcentreerd is, zoals ik al eerder zei. Maar er is meer dat de bezoeker niet mag missen: het Paleis van de Infantes in de Callejón de los Infantes; de Plaza de las Ocho Esquinas en de wijk San Roque; de ​​Plaza Mayor of Markt – een archetypisch Castiliaans plein waar het Stadhuis, de Gevangenis en de Posada del Sol staan; het Casa del Doncel in Las Travesañas; de overblijfselen van de ommuurde omheiningen en hun poorten: de Zonnepoort, de IJzeren Poort en de Travesaña Baja Poort; het Bisschoppelijk Paleis en het Bisschoppelijk Museum; de Plazuela de las Cruces; het Renaissance Alameda Park en de Promenade; de ​​Romaanse kerken van Santiago en San Vicente; en het Huerto Klooster.

En, beste lezer, zelfs als u Sigüenza al eens gezien en verkend hebt, moet u altijd terugkomen. In de straten ontdekt u altijd wel een hoekje en een verhaal dat u terugvoert naar een tijd van religieuze, politieke en paleisintriges, waarin bisschoppen, dames en heren een hoofdrol speelden.